طرحواره تنبیه به الگوهای فکری و احساسی اشاره دارد که در آن فرد خود را به خاطر رفتارها، اشتباهات یا ناکامیهایش سرزنش میکند. این نوع تفکر معمولاً شامل احساس گناه، شرم و نارضایتی از خود است و میتواند به شکلهای مختلفی از جمله خودانتقادی و خودتنبیهی بروز کند. ویژگیها احساس گناه و شرم: فرد ممکن است به شدت خود را بابت اشتباهاتش سرزنش کند و این احساسات باعث ایجاد اضطراب و افسردگی در او شود. خودانتقادی شدید: افرادی که تحت تأثیر این طرحواره هستند، معمولاً خود را به شدت مورد انتقاد قرار میدهند و انتظارات غیرواقعبینانهای از خود دارند. ترس از ناکامی: این افراد ممکن است از تلاش برای رسیدن به اهداف خود بترسند، زیرا از احتمال اشتباه کردن و مجازات خود هراس دارند. افزایش احساس ناکامی: تنبیه خود به دلیل نارضایتی از خود میتواند منجر به احساس ناکامی و عدم موفقیت در زندگی شود. پیامدها طرحواره تنبیه میتواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت روان و کیفیت زندگی فرد داشته باشد، از جمله: افسردگی و اضطراب: تنبیه خود و احساس گناه میتواند به بروز علائم افسردگی و اضطراب منجر شود. کاهش اعتماد به نفس: سرزنش مداوم خود میتواند منجر به کاهش اعتماد به نفس و خودپنداری منفی شود. روابط اجتماعی…
طرحواره سرسختانه و عیبجویی افراطی (چشمانداز سیاه و سفید) به نوعی از الگوهای تفکری و رفتاری اشاره دارد که در آن افراد به طور افراطی به ارزیابی خود و دیگران میپردازند. این نوع طرحواره به طور کلی در زمینههای مختلفی از جمله روابط بین فردی، سلامت روان و بهبود کیفیت زندگی تأثیرگذار است. در ادامه به توضیح بیشتر این دو مفهوم میپردازیم: 1. طرحواره سرسختانه (Rigid Schema) تعریف: طرحواره سرسختانه به نگرشها و باورهایی اطلاق میشود که فرد را از پذیرش تغییرات و انعطافپذیری در موقعیتهای مختلف باز میدارد. این افراد معمولاً در دیدگاههای خود بسیار متعصب هستند و نمیتوانند از چارچوبهای خود خارج شوند. ویژگیها: عدم انعطافپذیری: این افراد معمولاً به دنبال حفظ وضعیت موجود هستند و تغییرات را به سختی میپذیرند. فکر دوجانبه: تفکر در این افراد غالباً در قالبهای سیاه و سفید صورت میگیرد؛ یعنی یا همه چیز خوب است یا بد. افراط در قوانین: ممکن است قوانین و اصولی را برای خود تعریف کنند که برایشان بهصورت مطلق و غیرقابل تغییر به نظر میرسد. 2. عیبجویی افراطی (Overgeneralization) تعریف: عیبجویی افراطی به فرآیند ارزیابی منفی و انتقادی از خود یا دیگران به شکل کلی و بدون در نظر گرفتن جزئیات و ویژگیهای خاص اشاره دارد. این…
بازداری هیجانی (Emotional Regulation) به فرآیندهایی اطلاق میشود که به فرد کمک میکند تا هیجانات خود را مدیریت کرده و در مواقع مختلف آنها را کنترل کند. این فرآیند شامل شناسایی، فهم، و پاسخ به هیجانات است. در این راستا، میتوان به طرحوارههای مختلفی اشاره کرد که میتواند به افراد در مدیریت هیجاناتشان کمک کند. برخی از این طرحوارهها شامل موارد زیر است: شناسایی هیجانات: نخستین قدم در بازداری هیجانی شناسایی و نامگذاری هیجانات است. افراد باید توانایی تشخیص هیجانات خود را داشته باشند تا بتوانند بر آنها کنترل پیدا کنند. تحلیل موقعیت: درک موقعیتهایی که باعث بروز هیجانات میشوند، به افراد کمک میکند تا بهتر تصمیم بگیرند که چگونه به آن هیجانات پاسخ دهند. تنظیم پاسخ: این شامل انتخاب پاسخهای مناسب به هیجانات است. این پاسخها میتوانند شامل استراتژیهای تنشزدایی، مدیتیشن، یا تکنیکهای تنفس عمیق باشند. بازخورد اجتماعی: افراد میتوانند از بازخورد دیگران در مورد هیجانات خود استفاده کنند تا درک بهتری از تأثیر هیجاناتشان بر روابط اجتماعی داشته باشند. تفکر مثبت: استفاده از تکنیکهای تفکر مثبت میتواند به افراد کمک کند تا هیجانات منفی را کاهش دهند و به جای آنها بر جنبههای مثبت تمرکز کنند. تکنیکهای حل مسئله: ایجاد راهحلهای عملی برای مشکلاتی که موجب بروز هیجانات…
طرحواره منفیگرایی و بدبینی (Negativity and Pessimism Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد به طور مداوم به جنبههای منفی زندگی توجه میکند و تمایل دارد به رویدادها و تجربیات با دیدی منفی و بدبینانه نگاه کند. این طرحواره معمولاً با افکار منفی، احساس ناامیدی و عدم اعتماد به نفس همراه است و میتواند به کاهش کیفیت زندگی و روابط فرد منجر شود. ویژگیهای طرحواره منفیگرایی و بدبینی تمرکز بر جنبههای منفی: افراد دچار این طرحواره به طور مداوم بر جنبههای منفی رویدادها و تجربیات تمرکز دارند و از دیدن جنبههای مثبت غافل میشوند. افکار کلاسی: تمایل به تفکر در قالبهای سیاه و سفید، یعنی یا همهچیز خوب است یا بد. احساس ناامیدی: احساس ناامیدی در مواجهه با چالشها و موانع، با این باور که هیچ راه حلی وجود ندارد. پیشبینی شکست: تمایل به پیشبینی شکست در هر تلاش یا هدفی، حتی بدون وجود دلایل منطقی. احساس ناتوانی: احساس ناتوانی و بیکفایتی در مواجهه با مشکلات و چالشها. علل طرحواره منفیگرایی و بدبینی تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در محیطهای منفی و انتقادی بزرگ شدهاند، بیشتر در معرض این طرحواره قرار میگیرند. مدلهای رفتاری: مشاهده رفتارهای منفینگر در والدین یا دیگر افراد نزدیک که به الگوهای بدبینانه وابسته…
طرحواره پذیرشجویی و جلب توجه (Approval-Seeking and Attention-Seeking Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد به شدت به دنبال تأیید و پذیرش از سوی دیگران است و احساس میکند که ارزش و هویت او به نظرات و توجه دیگران بستگی دارد. این طرحواره معمولاً با نیاز مفرط به تأیید، ترس از رد شدن و رفتارهای نمایشی همراه است. ویژگیهای طرحواره پذیرشجویی و جلب توجه نیاز به تأیید: افراد دچار این طرحواره ممکن است به شدت نیازمند تأیید و پذیرش از سوی دیگران باشند و برای آن تلاش کنند. رفتارهای نمایشی: ممکن است به روشهای جلب توجه مانند صحبت کردن در مرکز جمع، رفتارهای نمایشی یا ابراز احساسات افراطی متوسل شوند تا توجه دیگران را جلب کنند. ترس از طرد: ترس از اینکه اگر مورد تأیید قرار نگیرند یا توجه دیگران را جلب نکنند، ممکن است طرد شوند یا از جمع خارج شوند. احساس بیارزشی: احساس بیارزشی و ناتوانی در درک ارزش خود به عنوان فردی مستقل از نظرات و قضاوتهای دیگران. خودانتقادی: انتقاد مداوم از خود به خاطر ناتوانی در جلب توجه یا تأیید دیگران. علل طرحواره پذیرشجویی و جلب توجه تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در خانوادههایی بزرگ شدهاند که در آنها توجه و پذیرش به شدت…
طرحواره اطاعت (Subjugation Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند باید نیازها و خواستههای خود را به خاطر دیگران سرکوب کند و به نوعی تحت تأثیر یا کنترل دیگران قرار دارد. این طرحواره معمولاً با ترس از طرد شدن، قضاوت و عدم پذیرش همراه است و میتواند به نارضایتی و مشکلاتی در روابط منجر شود. ویژگیهای طرحواره اطاعت سرکوب نیازها: افراد دچار این طرحواره ممکن است احساس کنند که باید نیازها و خواستههای خود را نادیده بگیرند و به خواستههای دیگران پاسخ دهند. ترس از طرد: ترس از اینکه اگر نیازها یا خواستههای خود را ابراز کنند، دیگران آنها را ترک کرده یا قضاوت کنند. احساس ضعف: احساس ناتوانی در ابراز خود و عدم توانایی در مقابله با دیگران به دلیل ترس از پیامدهای منفی. احساس بیارزشی: احساس بیارزشی و عدم توانایی در درک ارزش خود به عنوان فردی با نیازها و خواستههای خاص. تأکید بر رضایت دیگران: تمایل به جلب رضایت دیگران و نادیده گرفتن نیازهای خود برای حفظ روابط. علل طرحواره اطاعت تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در خانوادههایی بزرگ شدهاند که در آنها سرکوب نیازها و خواستهها رایج بوده، بیشتر در معرض این طرحواره قرار میگیرند. مدلهای رفتاری: مشاهده رفتارهای اطاعتآمیز در والدین…
طرحواره خویشتنداری (Self-Discipline Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند باید خود را به شدت کنترل کند و تحت فشار قرار دارد تا به استانداردهای خاصی دست یابد. این طرحواره معمولاً با ویژگیهایی چون کمالگرایی، ترس از شکست و نیاز به تأیید دیگران همراه است و میتواند منجر به احساس نارضایتی و استرس زیاد شود. ویژگیهای طرحواره خویشتنداری کنترل شدید: افراد دچار این طرحواره ممکن است احساس کنند که باید خود را به شدت کنترل کنند و به هیچوجه نباید اجازه دهند احساسات یا نیازهای آنها بر رفتارشان تأثیر بگذارد. کمالگرایی: تمایل به دستیابی به استانداردهای بسیار بالا و ناتوانی در پذیرش نقصها و اشتباهات. ترس از شکست: ترس از اینکه اگر نتوانند خود را به خوبی کنترل کنند، به شکست یا عدم موفقیت دچار خواهند شد. انتقاد از خود: تمایل به انتقاد مداوم از خود به خاطر عدم توانایی در کنترل کامل رفتارها و احساسات. احساس گناه: احساس گناه و شرم به خاطر ناتوانی در رسیدن به استانداردهای تعیین شده. علل طرحواره خویشتنداری تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در محیطهایی بزرگ شدهاند که در آنها کنترل و انضباط به شدت تأکید شده، بیشتر در معرض این طرحواره قرار میگیرند. مدلهای رفتاری: مشاهده رفتارهای خویشتندارانه در…
طرحواره خود تحول نیافته – گرفتار (Stuck Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند قادر به تغییر و پیشرفت نیست و به نوعی در شرایط یا وضعیت فعلی خود گرفتار است. این طرحواره معمولاً با احساس نارضایتی و ناکامی همراه است و میتواند به کاهش انگیزه و تلاش برای دستیابی به اهداف منجر شود. ویژگیهای طرحواره خود تحول نیافته – گرفتار احساس ناتوانی: افراد دچار این طرحواره احساس میکنند که هیچ کنترلی بر روی زندگی و شرایط خود ندارند و نمیتوانند تغییرات مثبتی ایجاد کنند. اجتناب از تغییرات: تمایل به اجتناب از تغییرات و چالشهای جدید به دلیل ترس از شکست یا ناتوانی. احساس بیهدفی: احساس بیهدفی و بیمعنایی در زندگی و ناتوانی در شناسایی اهداف و آرزوها. افکار منفی: تمایل به داشتن افکار منفی و بدبینانه در مورد آینده و تواناییهای خود. حس انزوا: احساس انزوا و عدم حمایت از سوی دیگران، که میتواند به تقویت احساس ناتوانی منجر شود. علل طرحواره خود تحول نیافته – گرفتار تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در محیطهایی بزرگ شدهاند که در آنها از نظر عاطفی نادیده گرفته شدهاند یا در آنها انتظارات غیرواقعی وجود داشته، بیشتر در معرض این طرحواره قرار میگیرند. مدلهای رفتاری: مشاهده رفتارهای افرادی که…
. طرحواره انزوای اجتماعی (Social Isolation Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند که از دیگران جداست و نمیتواند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کند. این تله معمولاً با احساس تنهایی، بیارزشی و عدم تعلق به دیگران همراه است و میتواند تأثیرات منفی زیادی بر زندگی فرد داشته باشد. ویژگیهای طرحواره انزوای اجتماعی احساس تنهایی: افراد دچار این طرحواره معمولاً احساس تنهایی عمیق و بیکسی میکنند، حتی زمانی که در جمع هستند. عدم ارتباط عاطفی: این افراد ممکن است احساس کنند که نمیتوانند با دیگران ارتباط عاطفی برقرار کنند و به همین دلیل از ایجاد روابط نزدیک و صمیمی اجتناب کنند. احساس بیارزشی: احساس بیارزشی و ناتوانی در ایجاد و حفظ روابط اجتماعی که میتواند به افزایش انزوا منجر شود. ترس از طرد: ترس از اینکه دیگران آنها را طرد کنند یا نپذیرند، که میتواند منجر به اجتناب از روابط اجتماعی شود. سختی در برقراری ارتباط: ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران، که میتواند ناشی از احساس عدم اطمینان یا کمبود اعتماد به نفس باشد. علل طرحواره انزوای اجتماعی تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در محیطهای ناامن یا پرتنش بزرگ شدهاند یا از ارتباطات عاطفی کافی برخوردار نبودهاند، بیشتر در معرض این طرحواره قرار میگیرند.…
تله بیاعتمادی و بدرفتاری (Mistrust/Abuse Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد به شدت از دیگران دوری میکند و نسبت به ارتباطات و روابط خود بدبین است. این تله معمولاً از تجربیات منفی و آسیبزا در دوران کودکی ناشی میشود و میتواند به احساس تنهایی و انزوا منجر شود. ویژگیهای تله بیاعتمادی و بدرفتاری عدم اعتماد به دیگران: افراد دچار تله بیاعتمادی معمولاً به سختی میتوانند به دیگران اعتماد کنند و ممکن است همواره نگران این باشند که دیگران قصد آسیب رساندن به آنها را دارند. احساس آسیبپذیری: این افراد احساس میکنند که در برابر دیگران آسیبپذیر هستند و ممکن است به شدت از آسیبهای احتمالی در روابط خود بترسند. تجارب منفی: این افراد معمولاً تجربههایی از بدرفتاری، خیانت یا بیوفایی در روابط دارند که به شکلگیری این تله کمک کرده است. اجتناب از ارتباطات عمیق: تمایل به اجتناب از روابط عاطفی عمیق به دلیل ترس از آسیبدیدگی یا طرد شدن. افکار منفی: تمایل به داشتن افکار منفی و بدبینانه نسبت به دیگران و روابط اجتماعی. علل تله بیاعتمادی و بدرفتاری تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در محیطهای آزاردهنده، بیاعتماد یا ناامنی بزرگ شدهاند، بیشتر در معرض این تله قرار میگیرند. مدلهای رفتاری: مشاهده رفتارهای بدرفتاری یا بیاعتمادی…
تله ایثار (Self-Sacrifice Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد به شدت به نیازهای دیگران توجه میکند و غالباً نیازهای خود را نادیده میگیرد. این تله میتواند به احساس خستگی عاطفی، نارضایتی و کمبود خودمحوری منجر شود و روابط فرد را تحت تأثیر قرار دهد. ویژگیهای تله ایثار نادیدهگرفتن نیازهای خود: افراد دچار تله ایثار معمولاً احساس میکنند که باید همیشه به دیگران کمک کنند و نیازهای خود را نادیده بگیرند. احساس گناه: این افراد ممکن است احساس گناه کنند اگر در مورد نیازهای خود توجهی داشته باشند یا بخواهند برای خود زمانی اختصاص دهند. خستگی عاطفی: به دلیل فدای نیازهای خود برای برآورده کردن نیازهای دیگران، این افراد ممکن است به شدت دچار خستگی عاطفی شوند. کاهش اعتماد به نفس: ممکن است به دلیل عدم توجه به نیازهای خود، احساس کنند که ارزش کمتری دارند و این امر میتواند به کاهش اعتماد به نفس منجر شود. رابطههای غیرمتعادل: تمایل به ایجاد روابط غیرمتعادل که در آنها نیازهای دیگران بر نیازهای خود اولویت دارد. علل تله ایثار تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در دوران کودکی یاد گرفتهاند که باید به دیگران کمک کنند یا مورد تأیید قرار گیرند، ممکن است به این تله دچار شوند. مدلهای رفتاری: مشاهده…
. تله آسیبپذیری (Vulnerability Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند در برابر خطرات و تهدیدات زندگی به شدت آسیبپذیر است. این تله میتواند به اضطراب، ترس مداوم و عدم اعتماد به نفس منجر شود و بر توانایی فرد در مواجهه با چالشها و مشکلات زندگی تأثیر بگذارد. ویژگیهای تله آسیبپذیری احساس ناامنی: افراد دچار تله آسیبپذیری معمولاً احساس ناامنی و عدم کنترل بر روی زندگی خود دارند و همواره نگران وقوع حوادث ناگوار هستند. ترس از خطرات: این افراد به شدت از خطرات و تهدیدات مختلف (مانند بیماری، تصادف یا مشکلات مالی) میترسند و ممکن است این ترسها بر رفتارهای روزمره آنها تأثیر بگذارد. اجتناب از موقعیتها: افراد ممکن است از شرکت در فعالیتها یا موقعیتهایی که به نظرشان خطرناک میآید، اجتناب کنند، حتی اگر خطر واقعی نباشد. خودانتقادی: تمایل به انتقاد از خود و احساس ناتوانی در مدیریت خطرات و چالشها. ناتوانی در آرامش: احساس اضطراب و تنش مداوم که میتواند به مشکلات جسمی و روانی منجر شود. علل تله آسیبپذیری تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در دوران کودکی تحت فشارهای عاطفی یا آسیبهای جسمی قرار گرفتهاند، ممکن است به این تله دچار شوند. مدلهای رفتاری: مشاهده رفتارهای ترسناک و نگرانکننده در خانواده یا…
تله محرومیت هیجانی (Emotional Deprivation Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند نیازهای عاطفی و هیجانیاش برآورده نشده و او در زندگی عاطفی خود دچار کمبود است. این تله میتواند به احساس تنهایی، ناامیدی و اضطراب منجر شود و بر روابط فرد تأثیر منفی بگذارد. ویژگیهای تله محرومیت هیجانی احساس عدم حمایت عاطفی: افراد مبتلا به این تله معمولاً احساس میکنند که دیگران نمیتوانند یا نمیخواهند نیازهای عاطفی آنها را درک کنند و برآورده کنند. ترس از نزدیکی: این افراد ممکن است از ایجاد روابط نزدیک و صمیمی خودداری کنند، زیرا ترس دارند که در این روابط نیز دچار محرومیت شوند. افکار منفی: وجود افکار منفی در مورد خود و تواناییهایشان، که ممکن است به احساس ناامیدی و نارضایتی از زندگی منجر شود. دوری از بیان احساسات: تمایل به پنهان کردن احساسات و نیازهای عاطفی از دیگران به دلیل ترس از طرد شدن یا عدم درک. نیاز به تأیید: افراد ممکن است به شدت به تأیید و محبت از سوی دیگران وابسته باشند و تلاش کنند تا به هر نحوی نیازهای عاطفی خود را برآورده کنند. علل تله محرومیت هیجانی تجربیات دوران کودکی: کودکانی که در دوران کودکی از نظر عاطفی نادیده گرفته شده یا حمایت…
تله وابستگی (Dependency Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس نیاز و وابستگی شدید به دیگران دارد. این وابستگی میتواند به طور جدی بر روابط و کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و او را در مواجهه با چالشها و تصمیمگیریها ناتوان کند. ویژگیهای تله وابستگی نیاز مداوم به تأیید: افرادی که دچار تله وابستگی هستند، ممکن است برای احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس به تأیید و محبت دیگران وابسته باشند. ترس از تنها بودن: این افراد به شدت از تنهایی میترسند و ممکن است در روابط نامناسب یا آسیبزا باقی بمانند فقط به خاطر اینکه از تنهایی فرار کنند. ناتوانی در تصمیمگیری: وابستگی به دیگران ممکن است به ناتوانی در تصمیمگیریهای شخصی منجر شود، زیرا آنها به دنبال نظرات و مشاورههای دیگران هستند. اجتناب از مسئولیتها: افراد ممکن است از پذیرش مسئولیتهای خود اجتناب کنند و به دیگران اجازه دهند که به جای آنها تصمیم بگیرند. احساس بیکفایتی: احساس ناتوانی در انجام کارها به تنهایی و عدم اعتماد به نفس در تواناییهای خود. علل تله وابستگی تجربیات دوران کودکی: ممکن است این تله ناشی از تجربههای منفی در دوران کودکی باشد، مانند والدینی که بیش از حد محافظهکار یا کنترلکننده بودند و باعث ایجاد حس ناتوانی…
تله استحقاق (Entitlement Schema) به حالتی اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند که حق و استحقاق ویژهای برای دریافت توجه، احترام یا مزایای خاص دارد، بدون اینکه تلاش و زحمت کافی برای کسب آنها انجام دهد. این تله میتواند منجر به رفتارهای خودخواهانه و نارضایتی در روابط شخصی و اجتماعی شود. ویژگیهای تله استحقاق احساس حقطلبی: افراد با تله استحقاق ممکن است انتظار داشته باشند که به دلیل ویژگیهای خاص خود (مانند ثروت، ظاهر، یا موقعیت اجتماعی) به آنها توجه و احترام بیشتری شود. عدم مسئولیتپذیری: این افراد ممکن است به راحتی از قبول مسئولیتهای خود اجتناب کنند و انتظار داشته باشند که دیگران به جای آنها کار کنند یا نیازهایشان را برآورده کنند. عدم همدلی: افراد مبتلا به این تله ممکن است توجهی به نیازها و احساسات دیگران نداشته باشند و تنها بر روی خواستهها و منافع خود تمرکز کنند. عدم پذیرش انتقاد: افرادی که دچار تله استحقاق هستند، ممکن است به شدت از انتقادات یا بازخوردهای منفی ناراحت شوند و آنها را به عنوان حملهای به شخصیت خود تلقی کنند. احساس نارضایتی: حتی در مواقعی که خواستهها و نیازهای آنها برآورده میشود، ممکن است احساس نارضایتی و ناامیدی داشته باشند. علل تله استحقاق تجربیات دوران کودکی:…
تله شکست (Failure Schema) به الگوی تفکری اشاره دارد که در آن فرد احساس میکند در انجام کارها و رسیدن به اهداف خود ناتوان است و به طور مداوم از شکست میترسد. این تله معمولاً ناشی از تجربیات گذشته، انتظارات غیرواقعی، و پیامهای منفی از محیط اطراف است و میتواند به مشکلات عاطفی و رفتاری جدی منجر شود. ویژگیهای تله شکست ترس از شکست: فرد ممکن است به شدت از تلاش برای انجام کارها یا شروع پروژههای جدید خودداری کند، زیرا به طور ناخودآگاه از شکست و عواقب آن میترسد. اجتناب از چالشها: تمایل به دوری از موقعیتهایی که ممکن است منجر به شکست شوند، مانند ترک کردن فعالیتها قبل از اینکه فرصت موفقیت پیدا کنند. نقد شدید خود: انتقادات مکرر به خود به دلیل ناکامیها و عدم توانایی در برآورده کردن انتظارات. کمالگرایی: تلاش برای دستیابی به کمال به طوری که اگر فرد نتواند به بالاترین استانداردها برسد، احساس شکست کند. احساس بیکفایتی: این افراد ممکن است دائماً احساس کنند که ناتوان و بیکفایت هستند و هیچگاه به سطح موفقیت مورد نظر خود نخواهند رسید. علل تله شکست تجربیات دوران کودکی: انتقادات مکرر یا عدم تأیید از سوی والدین یا معلمان که باعث ایجاد حس ناکامی در فرد میشود.…
. تله نقص و شرم (Defectiveness/Shame Schema) به حالتی اشاره دارد که فرد احساس میکند که ناقص، بیارزش یا ناپسند است. این احساسات میتوانند به شکل شرم عمیق و دائمی در فرد تجلی پیدا کنند و بر رفتارها، روابط و سلامت روان او تأثیر بگذارند. این تله معمولاً ریشه در تجربیات کودکی و پیامهایی که فرد از محیط اطرافش دریافت کرده، دارد. ویژگیهای تله نقص و شرم احساس نقص: فرد احساس میکند که از دیگران متفاوت است و دارای عیوبی است که او را از دیگران متمایز میکند. شرم عمیق: این افراد ممکن است احساس شرم عمیقی نسبت به خود داشته باشند و به طور مداوم خود را سرزنش کنند. اجتناب از روابط: به دلیل ترس از قضاوت و رد شدن، ممکن است از ایجاد روابط عمیق و صمیمی با دیگران اجتناب کنند. حساسیت به انتقاد: این افراد ممکن است نسبت به انتقادات بسیار حساس باشند و هر گونه بازخورد منفی را به عنوان تأییدی بر نقص خود تلقی کنند. خودانتقادی: تمایل به انتقاد شدید از خود و خودبزرگبینی منفی. علل تله نقص و شرم تجربیات دوران کودکی: انتقادات مکرر از سوی والدین یا دیگر بزرگترها، مانند سرزنشها و طرد کردنها، که به فرد احساس نقص میدهد. انتظارات بالا: انتظارات…
تله رها شدگی (Abandonment Trap) به احساسات، افکار و رفتارهایی اشاره دارد که ناشی از ترس یا تجربیات مرتبط با رها شدن و ترک شدن هستند. این تله معمولاً ریشه در تجربیات دوران کودکی یا روابط قبلی دارد و میتواند تأثیر عمیقی بر روابط عاطفی و اجتماعی افراد در بزرگسالی بگذارد. افراد در چنین وضعیتی ممکن است به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه تلاش کنند از آسیبهای احتمالی جلوگیری کنند، اما این رفتارها میتواند منجر به مشکلات بیشتری شود. ویژگیهای تله رها شدگی ترس از ترک شدن: احساس شدید نگرانی یا ترس از اینکه دیگران آنها را ترک کنند یا در زندگیشان از دست بدهند. وابستگی عاطفی: تمایل به وابستگی شدید به دیگران، که ممکن است منجر به رفتارهای کنترلگر یا تسلیم در روابط شود. سوءتفاهمها و عدم اعتماد: ممکن است به دلیل تجربیات گذشته، به راحتی احساس عدم اعتماد به دیگران پیدا کنند و به سوءتفاهمها دامن بزنند. احساس ناپایداری: افراد ممکن است احساس کنند که روابطشان ناپایدار است و همواره در خطر پایان یافتن قرار دارد. بروز رفتارهای دفاعی: ممکن است به صورت ناخودآگاه از دیگران فاصله بگیرند یا رفتارهای کنارهگیری از روابط را نشان دهند تا از آسیب احتمالی جلوگیری کنند. علل تله رها شدگی تجربیات دوران کودکی:…